Ωρα μηδέν για τη Λάρκο: Ιδιωτικοποίηση ή λουκέτο

Στις αρχές της εβδομάδας πραγματοποιήθηκε σύσκεψη των σωματείων της Λάρκο με φορείς όπως βουλευτές, περιφέρεια και εργατικά κέντρα με θέμα την πορεία της εταιρείας, την αποκρατικοποίηση, τις κρατικές ενισχύσεις, την επιστροφή του ΦΠΑ, το τιμολόγιο του ρεύματος και την παλιά Λάρκο. Στην ανακοίνωση που εκδόθηκε, τα σωματεία δηλώνουν ότι δεν αποδέχονται την αποκρατικοποίηση όπως επίσης και την καταδίκη για τις κρατικές ενισχύσεις.

Οι εργαζόμενοι στην ανακοίνωση που εξέδωσαν ζητούν την υλοποίηση των προεκλογικών δεσμεύσεων της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού, σύμφωνα με τις οποίες θα δίνονταν λύσεις άμεσα με έναν νόμο για το θέμα του ρεύματος, ενώ παράλληλα ζητούν πολιτική λύση και για το θέμα της παλιάς Λάρκο.

Πίσω από τη νέα κινητοποίηση, κρύβονται μια σειρά από αρνητικές εξελίξεις, οι οποίες φαίνεται ότι λειτουργούν ως καταλύτης για το μέλλον της εταιρείας η οποία έχει περιέλθει σε πλήρες αδιέξοδο. Η σημαντικότερη εξ αυτών αφορά στην επιστολή που εστάλη το Δεκέμβριο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσω της οποίας η ΕΕ ζητεί να πληροφορηθεί τις ενέργειες που έχουν γίνει για την υπόθεση της κρατικής ενίσχυσης ύψους 136 εκατ. ευρώ. 

Η υπόθεση είναι λίγο πολύ γνωστή και αφορά στις κρατικές εγγυήσεις της περιόδου 2008 – 2010 αλλά και στην ΑΜΚ 45 εκατ. ευρώ του 2009, οι οποίες μετά από έρευνα της ΕΕ κρίθηκαν ως παράνομες κρατικές ενισχύσεις και ζητήθηκε η επιστροφή τους. Η υπόθεση είχε παγώσει ενόψει της διαδικασίας ιδιωτικοποίησης, με την προηγούμενη κυβέρνηση να έχει καταλήξει σε καταρχήν συμφωνία με την Ε.Ε. ότι θα προχωρήσει σε δύο χωριστούς διαγωνισμούς, ο πρώτος για την εταιρεία και τα ιδιωτικά μεταλλεία της Λάρκο και ο δεύτερος για την παραχώρηση των δημόσιων μεταλλείων που έχουν δοθεί για εκμετάλλευση στην υπό κρατικό έλεγχο βιομηχανία. 

Καθώς όμως ουδεμία πρόοδος έχει συντελεστεί στο θέμα, η ΕΕ στην επιστολή του Δεκεμβρίου επανέρχεται και ζητεί την εφαρμογή της απόφασης για επιστροφή των ενισχύσεων καθώς σε διαφορετική περίπτωση η χώρα κινδυνεύει με την επιβολή κυρώσεων (πρόστιμο).

Ουκ αν λάβεις

Η προοπτική να κληθεί η Ελλάδα να πληρώσει πρόστιμο πάντως είναι πιο πιθανή από το να ανακτηθούν οι ενισχύσεις από τη Λάρκο, της οποίας το ταμείο είναι άδειο. Ενδεικτική της δραματικής κατάστασης της βιομηχανίας είναι η προ ημερών έκκληση της διοίκησης προς τους εργαζόμενους για μείωση μισθών κατά 20% και κατάργηση του επιδόματος παραγωγής με παράλληλη μείωση του προσωπικού. Σε διαφορετική περίπτωση η εταιρεία κινδυνεύει να προχωρήσει σε σταμάτημα της παραγωγής, μαζική μείωση του προσωπικού και διαθεσιμότητες. Αιτία, σύμφωνα με την ενημέρωση που έγινε προς το προσωπικό η έλλειψη ρευστότητας.

Είναι χαρακτηριστικό ότι με βάση τις τρέχουσες τιμές του νικελίου, η βιομηχανία χάνει κάθε μήνα 8 εκατομμύρια ευρώ, οδηγώντας σε ετήσιες ζημιές προ τόκων φόρων και αποσβέσεων της τάξης των 95 εκατομμυρίων ευρώ. 

Για τη Λάρκο εργατικά και κόστος ενέργειας αντιπροσωπεύουν περίπου το 50% του συνολικού κόστους παραγωγής, το οποίο για να γίνει βιώσιμο θα πρέπει να πέσει κάτω από τα 8 χιλιάδες δολάρια ο τόνος.  

Ένας από τους καθοριστικούς παράγοντες για τη βιωσιμότητα της βιομηχανίας είναι το υψηλό κόστος ενέργειας που επιβάλλει η ΔΕΗ. Βεβαίως για την τρέχουσα ταμειακή αδυναμία της εταιρείας δεν ευθύνεται το κόστος ρεύματος αφού η Λάρκο έχει προχωρήσει σε συμφωνία και πληρώνει μόνο έναντι του τιμολογίου της ΔΕΗ, εμφανίζοντας ακόμη και στο διακανονισμό σημαντικές καθυστερήσεις.

Ουδείς ενδιαφερόμενος

Το πρόβλημα οξύνεται ακόμη περισσότερο από τις αντικειμενικές δυσκολίες που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στη διεθνή αγορά νικελίου. Όπως είχε αποκαλύψει το περασμένο Σάββατο η εφημερίδα Κεφάλαιο, η εταιρεία Cunico Resources, η οποία στο παρελθόν είχε ενδιαφερθεί να αποκτήσει τη Λάρκο σε όλες τις διαδικασίες που κατά καιρούς είχαν ξεκινήσει για αποκρατικοποίηση, σταδιακά αποσύρεται από την ευρωπαϊκή αγορά, εγκαταλείποντας ακόμη και πιο ανταγωνιστικά assets. Αιτία οι δυσμενείς εξελίξεις και η κρίση που πλήττει την αγορά μετάλλων και εμπορευμάτων.

Πολιτικό κόστος

Όπως φάνηκε και στη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στις αρχές της εβδομάδας όπου συμμετείχαν πολυάριθμοι τοπικοί φορείς, βουλευτές και λοιποί παράγοντες, ένα από τα βασικά προβλήματα που δεν επιτρέπει να υπάρξει ουσιαστική πρόοδος στο θέμα της Λάρκο, είναι ότι η βιομηχανία λειτουργεί ως όχημα τοπικών εξυπηρετήσεων και ρουσφετιών διαχρονικά από όλες τις κυβερνήσεις, με αποτέλεσμα σήμερα, και η εταιρεία να μην είναι βιώσιμη, αλλά και να μη λαμβάνονται οι αναγκαίες αποφάσεις για τη διάσωσή της. 

Όπως έδειξε διαχρονικά η πορεία της Λάρκο, όταν ήταν υπό κρατικό έλεγχο, το κράτος απέτυχε παταγωδώς ως βιομήχανος. Οι γνώστες που παρακολουθούν την εταιρεία θυμούνται πολυδιαφημισμένους κρατικούς μάνατζερ να κάνουν hedging στην τιμή πώλησης της παραγωγής στα 19 χιλιάδες δολάρια, όταν η αγορά κάλπαζε και οι τιμές έφτασαν πάνω από τις 50 χιλιάδες δολάρια ο τόνος! Και στον αντίποδα το 2008, όταν ξέσπασε η παγκόσμια κρίση, το hedging εξαργυρωνόταν στις 9 χιλιάδες, με τις τιμές τελικά να καταλήγουν στις 4 χιλιάδες δολάρια ο τόνος. Μόνο από τις κινήσεις αυτές η εταιρεία έχασε δεκάδες εκατομμύρια, που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για τον εκσυγχρονισμό και τη βιωσιμότητά της.

Οι αμαρτωλές αυτές ιστορίες, δείγμα στην καλύτερη περίπτωση ανικανότητας, έχουν βάλει το λιθαράκι τους για να φτάσει η εταιρεία στο σημείο μηδέν. Υπό τις παρούσες συνθήκες, μοναδική λύση είναι να προχωρήσει άμεσα το σχέδιο για την πώληση, με την ελπίδα ότι θα εμφανιστεί κάποιος ενδιαφερόμενος να αναλάβει το δύσκολο και δαπανηρό έργο της εξυγίανσης και του εκσυγχρονισμού. 

Σε διαφορετική περίπτωση η Λάρκο – και σε αυτό έχουν δίκιο οι συνδικαλιστές – οδηγείται σε κλείσιμο. Εκτός εάν βρεθεί κάποιος νέος Λαφαζάνης για να δώσει όπως στην ΕΒΖ ένα ακόμη δάνειο που θα χαθεί στο βαρέλι δίχως πάτο μέσα σε λίγες εβδομάδες…

  

Ανάκτηση της κρατικής ενίσχυσης 136 εκατ. ευρώ ζητεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με επιστολή της 

Μη ανταγωνιστικό το κόστος παραγωγής της βιομηχανίας

 

Σε σημείο μηδέν βρίσκεται η Λάρκο, μία από τις ιστορικότερες ελληνικές βιομηχανίες, η οποία με αφετηρία το 1963 αποτελεί μία από τις πέντε μεγαλύτερες παραγωγούς σιδηρονικελίου στον κόσμο.

Δυστυχώς όμως η κρατική εταιρεία, αντί να βελτιώνεται και να αναπτύσσεται, από το 2008 ακολουθεί καθοδική πορεία, η οποία σήμερα την έχει οδηγήσει σε πλήρες αδιέξοδο.

Το κύριο πρόβλημα είναι το μη ρεαλιστικό κόστος παραγωγής, το οποίο την καθιστά μη ανταγωνιστική. Σε μια αγορά commodities, η οποία βρίσκεται μάλιστα σε κρίση, η Λάρκο μόνο ζημιές αναφέρει τα τελευταία χρόνια. Συγκεκριμένα το κόστος παραγωγής της σήμερα κυμαίνεται μεταξύ 15.000 και 16.000 δολαρίων ο τόνος τη στιγμή που η διεθνής τιμή νικελίου πέφτει συνεχώς και διαμορφώνεται στα 8.500 δολάρια ο τόνος.

Ενα από τα καίρια προβλήματα της βιομηχανίας που συντελεί και στο αυξημένο κόστος παραγωγής, για το οποίο μάλιστα κρούουν συνεχώς τον κώδωνα κινδύνου τα σωματεία της Λάρκο, είναι το υπέρογκο τιμολόγιο ρεύματος των €60/MWh. Είναι αυταπόδεικτο πως την ώρα που διεθνώς εργοστάσια αντίστοιχα της Λάρκο πληρώνουν €25/MWh το κόστος αυτό «σκοτώνει» την ανταγωνιστικότητα και τις προοπτικές της ελληνικής βιομηχανίας, η οποία καταναλώνει ετησίως 1 εκατ. MWh. Για τον λόγο αυτόν μάλιστα η Λάρκο είναι αντιμέτωπη με ένα φαινομενικό χρέος προς τη ΔΕΗ που ξεπερνά τα 200 εκατ. ευρώ.

 

  

Κρίσιμη η επόμενη ημέρα

 

Αναγνωρίζοντας τα προβλήματα αυτά οι μέτοχοι αλλά και η διοίκηση της Λάρκο κάνουν κινήσεις σε μια προσπάθεια να διασφαλίσουν την επόμενη ημέρα της εταιρείας, η οποία βρίσκεται κυριολεκτικά στο χείλος του γκρεμού.

Στο πλαίσιο αυτό το θέμα του ενεργειακού κόστους έχει τεθεί σε προτεραιότητα και ήδη η Λάρκο έχει εισέλθει σε διαδικασία διαιτησίας με τη ΔΕΗ για τα χρέη, η οποία, αν αποφέρει τα σωστά αποτελέσματα, μπορεί πραγματικά να δώσει μια ανάσα στη νικελιοβιομηχανία.

Προκειμένου βέβαια να δοθεί ουσιαστική λύση, καίριας σημασίας είναι όχι μόνο η διευθέτηση των υπαρχόντων χρεών αλλά και η κατάληξη σε μια τιμή ρεύματος η οποία θα είναι εφάμιλλη του διεθνούς ανταγωνισμού και θα μπορέσει να δώσει στην ιστορική βιομηχανία την κινητήριο δύναμη που τόσο χρειάζεται.

 

 

«Επιστρέψτε €136 εκατ.»

 

Οι απαιτούμενες κινήσεις χρειάζεται να γίνουν άμεσα καθώς υπάρχει κάτι ακόμη που θα μπορούσε να αποτελέσει για τη Λάρκο το τελικό χτύπημα. Πρόκειται για την καταδίκη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για ανάκτηση παράνομης κρατικής ενίσχυσης ύψους 136 εκατ. ευρώ η οποία εκκρεμεί από τον Μάρτιο του 2014.

Συγκεκριμένα η υπόθεση έχει ως εξής, όπως περιγράφει και η Επιτροπή στη σχετική ανακοίνωσή της τότε: τον Μάρτιο του 2013 η Επιτροπή κίνησε σε βάθος έρευνα για ορισμένα μέτρα στήριξης της Λάρκο από το Ελληνικό Δημόσιο, όπως αύξηση κεφαλαίου ύψους 45 εκατ. ευρώ το 2009 και μια σειρά κρατικών εγγυήσεων την περίοδο 2008-2010. Από την έρευνα προέκυψε ότι κανένας ιδιωτικός φορέας δεν θα είχε δεχθεί να επενδύσει στη Λάρκο υπό τέτοιους όρους και ότι επομένως τα εν λόγω μέτρα συνιστούσαν κρατική ενίσχυση κατά την έννοια των κανόνων της ΕΕ.

Συνεπώς η Λάρκο εκαλείτο να επιστρέψει το ποσό των 136 εκατ. ευρώ εντόκως ώστε να αμβλυνθούν οι στρεβλώσεις του ανταγωνισμού που προκλήθηκαν από την ασύμβατη ενίσχυση.

Η υπόθεση είχε μείνει στον «αέρα» από το 2014. Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες που έχει στη διάθεσή του «Το Βήμα της Κυριακής», η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και συγκεκριμένα η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού έστειλε τον Δεκέμβριο επιστολή για την άμεση εκτέλεση της ανάκτησης στην οποία τονίζεται ότι «οι ελληνικές αρχές ουδέποτε υπέβαλαν στις υπηρεσίες της Επιτροπής πληροφορίες σχετικά με την εφαρμογή της απόφασης και καλούνται για άλλη μία φορά να υποβάλουν τις αναγκαίες πληροφορίες και έγγραφα που να αποδεικνύουν την εφαρμογή της απόφασης της Επιτροπής». Η επιστολή συνεχίζει προειδοποιώντας ότι, αν οι ελληνικές αρχές δεν εφαρμόσουν την απόφαση της Επιτροπής χωρίς καμία περαιτέρω καθυστέρηση, η Επιτροπή θα προχωρήσει σε επιβολή κυρώσεων στην Ελλάδα.

 

Κυρώσεις

 

Η επιστολή έκλεινε ζητώντας τις πληροφορίες μέσα στις επόμενες 10 ημέρες, διάστημα το οποίο έχει βέβαια παρέλθει κατά πολύ, δεδομένου ότι η επιστολή είχε ημερομηνία 18.12.2015. Αρα αυτή τη στιγμή η Λάρκο πρέπει να επιστρέψει στο Δημόσιο 136 εκατ. ευρώ, διαφορετικά η χώρα θα υποστεί κυρώσεις.

Με βάση αυτό το δεδομένο είναι τουλάχιστον αξιοπερίεργο ότι με βάση ανακοίνωση του Σωματείου της Λάρκο την 1η Φεβρουαρίου οι εργαζόμενοι αναφέρουν πως στις συναντήσεις με το γραφείο του αντιπροέδρου της κυβέρνησης και με τον υπουργό Ενέργειας κ. Πάνο Σκουρλέτη τους είπαν ότι για το θέμα των κρατικών ενισχύσεων δεν υφίσταται θέμα και αυτό θα αντιμετωπιστεί από την κυβέρνηση.

Εν όψει πάντως αυτών των εξελίξεων φαίνεται ότι η μόνη οδός για τη Λάρκο είναι η θωράκισή της. Και αυτό μπορεί να επιτευχθεί με βασικό άξονα το ανταγωνιστικό ενεργειακό κόστος με στόχο την αύξηση των πωλήσεων και τη σταδιακή επαναφορά σε θετική πορεία.