Αποσταθεροποίηση στα Βαλκάνια και μικροπολιτική σε βάρος των εθνικών συμφερόντων

Του Γιάννη Σαρακιώτη

Ο γεωπολιτικός ρόλος της Ελλάδας είναι συνυφασμένος με το σεβασμό της διεθνούς νομιμότητας και της τήρησης της καθεστηκυίας τάξης. Υπ’ αυτή την έννοια, η χώρα μας συνιστά έναν ακλόνητο παράγοντα σταθερότητας και ειρήνης για την ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και της Ανατολικής Μεσογείου. Παράλληλα, μέσω έξυπνης και αποτελεσματικής διπλωματίας, η κυβέρνηση πραγματοποιεί συμφωνίες εντασσόμενες σε μια ευρεία στρατηγική διαχείρισης των απειλών εναντίον των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η αποτρεπτική ικανότητα των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων, παρά την παρατεταμένη οικονομική κρίση, παραμένει σε υψηλότατο επίπεδο. Ωστόσο, η ίδια η πραγματικότητα ωθεί όλους μας να έχουμε τα μάτια στραμμένα στον τουρκικό αναθεωρητισμό, στην αποσταθεροποίηση στα Βαλκάνια και στο πλήρες χάος σε χώρες της «γειτονιάς» μας όπως η Συρία και η Λιβύη. Ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία, μάλιστα, αποτελεί την αιτία για τον ξεριζωμό εκατομμυρίων ανθρώπων από τις πατρίδες τους, οι οποίοι αναζητούν μια καλύτερη τύχη κυρίως στην Ευρώπη διαμέσου της Ελλάδας.

Όσον αφορά την αποσταθεροποίηση στα Βαλκάνια και εν προκειμένω στην ΠΓΔΜ, αυτή απαιτεί τη διαρκή επαγρύπνησή μας. Τη δεκαετία του 1990 και αργότερα, ο ελληνικός μεγαλοϊδεατισμός «ικανοποιήθηκε» με τις μεγάλες σε όγκο επενδύσεις ελληνικών επιχειρηματικών σχημάτων στη γειτονική μας χώρα. Εντούτοις, αυτές οι επενδύσεις δεν εντάχθηκαν ποτέ σε ένα σχεδιασμό υψηλής στρατηγικής, δε θεωρήθηκαν ποτέ μέρος μιας συνεπούς «ελληνικής οικονομικής διπλωματίας».

Το εν λόγω κράτος παρέμεινε βαθιά αποσταθεροποιημένο, στοιχείο το οποίο αναδεικνύεται εσχάτως μέσω της σύγκρουσης των σλαβόφωνων με τους αλβανόφωνους πληθυσμούς. Παρατηρούμε ότι η συγκεκριμένη χώρα βρίσκεται στα πρόθυρα του εμφυλίου και η Ελλάδα δεν μπορεί και δεν πρέπει να μείνει αμέτοχη. Εξάλλου, οι συνέπειες μιας πλήρους αποσταθεροποίησης θα επηρέαζαν άμεσα και τη χώρα μας.

Ο τουρκικός ηγεμονισμός συνδέεται άμεσα τόσο με τις διαστάσεις του προσφυγικού προβλήματος όσο και με την όξυνση του αλβανικού εθνικισμού. Όπως, άλλωστε, αναφέρει ο Αχμέτ Νταβούτογλου στο βιβλίο του «Το στρατηγικό βάθος της Τουρκίας», η Αλβανία με τη Βοσνία και τις μουσουλμανικές μειονότητες των Βαλκανίων συνιστούν στρατηγικούς θύλακες για την Άγκυρα ή, με άλλα λόγια, εφαλτήρια άσκησης επιρροής και μεγιστοποίησης ισχύος.

Η χώρα μας τι οφείλει να πράξει υπό τη συγκεκριμένη μέγγενη; Οφείλει να καταστήσει σαφές ότι αποτελεί τον παράγοντα σταθερότητας και ειρήνης στην περιοχή. Ένας τέτοιος στόχος δεν μπορεί να επιτευχθεί όταν οι θεσμικοί παράγοντες της ελληνικής πολιτείας δε σέβονται τη συνταγματική αποστολή τους και υποπίπτουν σε μικροπολιτικά παίγνια. Ο ευαίσθητος τομέας της εξωτερικής πολιτικής δεν προσφέρεται για την άσκηση στείρας αντιπολίτευσης.

Φυσικά, όλα αυτά συνδέονται άρρηκτα με την εσωτερική πολιτική και την αποτυχία του αφηγήματος της «αριστερής παρένθεσης». Υπό καθεστώς σύγχυσης και πανικού, η Νέα Δημοκρατία ασκεί πλέον μικροπολιτική ακόμη και σε θέματα, για τα οποία απαιτείται η ενότητα του πολιτικού κόσμου. Ο ευσεβής πόθος της αξιωματικής αντιπολίτευσης ήταν η αποτυχία της κυβέρνησης με τη μη τελεσφόρηση της αξιολόγησης και τη μη αποκόμιση ανταλλαγμάτων στο επίπεδο της διαχείρισης του δημοσίου χρέους. Δυστυχώς για αυτούς, η επιθυμία παρέμεινε ανεκπλήρωτη. Ευτυχώς για τους Έλληνες πολίτες, η χώρα μας μπήκε στην τελευταία στροφή πριν τον τερματισμό μιας επίπονης διαδρομής.

Έτσι λοιπόν, κόντρα στις αναλύσεις των ειδικών, τις δηλώσεις αξιωματούχων ξένων κρατών αλλά και εν τέλει το εθνικό συμφέρον, ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας έφθασε να δηλώνει ότι «η Ελλάδα δε συνιστά πυλώνα σταθερότητας στην περιοχή». Η Ελλάδα αντιμετωπίζει τα προβλήματά της, για τα οποία το κόμμα του έχει τη μεγαλύτερη ευθύνη, αλλά διαθέτει δημοκρατικό πολίτευμα, σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα, δεν ασκεί αλυτρωτική εξωτερική πολιτική. Αυτά είναι αδιαμφισβήτητα ή τουλάχιστον έτσι θεωρούμε όσοι δεν παρασυρόμαστε από ακροδεξιές κορώνες.

Για τη Νέα Δημοκρατία κάποτε «η Κύπρος ευρισκόταν μακριά». Σήμερα, η Βενεζουέλα ευρίσκεται εγγύτερα, ώστε να εξαντλείται η κριτική της στον Μαδούρο νομίζοντας ότι λοιδορεί την κυβέρνηση. Οφείλω να ενημερώσω ότι τα προβλήματά μας βρίσκονται λίγα χιλιόμετρα βόρεια του Κιλκίς και λίγα χιλιόμετρα ανατολικά της Αλεξανδρούπολης. Δε βρίσκονται στο Καράκας.