Στη δημοσιότητα ο κατάλογος των χρεών του Δημοσίου και το Σχέδιο Εκκαθάρισης - Ομιλία Σταϊκούρα στην Παρουσίαση του «Σχεδίου Εκκαθάρισης Ληξιπρόθεσμων Οφειλών»

Πραγματοποιήθηκε σήμερα στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους συνέντευξη τύπου, στο πλαίσιο της οποίας ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών κ. Χρήστος Σταϊκούρας παρουσίασε το σχέδιο εκκαθάρισης των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Δημοσίου.

Στη δημοσιότητα δόθηκε από το Υπουργείο Οικονομικών το ολοκληρωμένο σχέδιο για την αποπληρωμή των οφειλών του Δημοσίου και η αναλυτική λίστα των χρεών αυτών κατά υπουργείο και φορέα της γενικής κυβέρνησης. 
       
Τα ληξιπρόθεσμα χρέη του Δημοσίου προς ιδιώτες θα αρχίσουν να αποπληρώνονται την επαύριον της εκταμίευσης των 10,6 δισ. ευρώ (που αποτελεί τμήμα της πρώτης δόσης).

Όπως χαρακτηριστικά είπε χθες ο αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, στις 14 Δεκεμβρίου θα είναι έτοιμη η κυβέρνηση να ρίξει στην αγορά τα πρώτα χρήματα για να καλύψει παλαιότερες οφειλές της, με την προϋπόθεση βέβαια ότι θα  εκταμιευτεί η δόση στις 13 του επόμενου μήνα. 
  

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι αρχικές πληρωμές θα κυμανθούν μεταξύ 1,5 και 2 δισ. ευρώ έως το τέλος του έτους και θα φθάσουν τα 7 δισ. ευρώ μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου. Κατά τις ίδιες πληροφορίες προτεραιότητα θα δοθεί στην αποπληρωμή χρεών που έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμα πριν από το 2011.

Αξίζει να σημειωθεί πως οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του κράτους προς τους ιδιώτες στις 30 Σεπτεμβρίου του τρέχοντος έτους έφθαναν στο ποσό των 9,3 δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων των επιστροφών ΦΠΑ.

Οπως προκύπτει από τον σχεδιασμό του οικονομικού επιτελείου, το ποσό στο σύνολό του θα πρέπει να εξοφληθεί το αργότερο μέχρι την εκπνοή του 2013.

Δείτε αναλυτικά ακολουθώντας τους παρακάτω συνδέσμους: 

1. Το Σχέδιο Εκκαθάρισης Ληξιπρόθεσμων Υποχρεώσεων [ΕΔΩ]

2. Τις Συνοδευτικές διαφάνειες παρουσίασης του Σχεδίου [ΕΔΩ]

Ακολουθεί η ομιλία Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών κ. Χρήστου Σταϊκούρα:

"Κυρίες και Κύριοι,
  
Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την παρουσία σας.

Θα ήθελα να ευχαριστήσω τα στελέχη του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, καθώς μέσα σε ιδιαίτερα σύντομο χρονικό διάστημα και μεγάλο φόρτο εργασίας, αλλά και πιεστικές συνθήκες συνέβαλλαν καθοριστικά στην κατάρτιση του σχεδίου που παρουσιάζουμε σήμερα.

Κυρίες και Κύριοι,

Στο τέλος Σεπτεμβρίου, το σύνολο των δημόσιων φορέων και υπηρεσιών που απαρτίζουν τη Γενική Κυβέρνηση παρουσίαζε συνολικές απλήρωτες υποχρεώσεις από δαπάνες 8,6 δισ. ευρώ για τις οποίες έχουν παρέλθει 90 και πλέον ημέρες από την ημερομηνία που έπρεπε να εξοφληθούν.

Πέραν αυτών καταγράφονται υποχρεώσεις από επιστροφές φόρων 738 εκατ. ευρώ.

Τα ποσά αυτά που από οικονομική άποψη αποτελούν πρόσθετο, αν και όχι επίσημο, χρέος, προκαλούν σημαντικά κόστη στην οικονομία και στους δικαιούχους ειδικότερα.

Οι προμηθευτές που δεν πληρώνονται έγκαιρα για τα αγαθά και υπηρεσίες που παρέχουν, επιβαρύνονται με πρόσθετα, σημαντικά, χρηματοοικονομικά κόστη, ενώ η αβεβαιότητα ως προς το χρόνο είσπραξης της απαίτησης συμβάλει στην αύξηση των τιμών για τα αγαθά και τις υπηρεσίες που προμηθεύονται οι δημόσιοι φορείς.

Οι εξαγωγικές επιχειρήσεις στις οποίες οφείλονται επιστροφές φόρων, βρίσκονται σε μειονεκτική θέση σε σχέση με ανταγωνιστές τους στις διεθνείς αγορές.

Οι σημαντικές καθυστερήσεις στην εξόφληση των υποχρεώσεων έχουν δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα στις φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις των συναλλασσομένων με το Δημόσιο, καθώς σε αρκετές περιπτώσεις οι δικαιούχοι δεν μπορούν να πληρώσουν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις γιατί οι δημόσιοι φορείς καθυστερούν την καταβολή των υποχρεώσεων προς αυτούς.

Όλα τα παραπάνω έχουν σημαντικές αρνητικές συνέπειες για το σύνολο της οικονομίας.

Από τα στοιχεία του Πίνακα της Διαφάνειας 2 προκύπτει ότι ποσοστό 90% περίπου του συνόλου των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων που αφορούν δαπάνες καταγράφονται εκτός του Κρατικού Προϋπολογισμού, ενώ το 67% των συνολικών υποχρεώσεων αφορά τον Κοινωνικό Προϋπολογισμό (Ασφαλιστικά Ταμεία και Νοσοκομεία).

Οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις των ΟΤΑ μειώθηκαν κατά 124 εκατ. ευρώ ή κατά 11% την περίοδο Δεκεμβρίου 2011-Σεπτεμβρίου 2012.

Στη διάρκεια του 2012, 14 ΟΤΑ σύναψαν δάνεια συνολικού ύψους 26 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων για να εξοφλήσουν ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις.

Το 78% των ΟΤΑ εφαρμόζει μητρώα δεσμεύσεων.

Η ελλιπής λειτουργία των μητρώων δεσμεύσεων και η κατάρτιση προϋπολογισμών στους οποίους προβλέπονται υπερεκτιμημένα έσοδα, αποτελεί γενεσιουργό αιτία δημιουργίας απλήρωτων υποχρεώσεων στους ΟΤΑ.

Τα μνημόνια κατανόησης μεταξύ του Υπουργείου Εσωτερικών και των ΟΤΑ που προβλέπονται στο Ν.4093/2012 περιλαμβάνουν συγκεκριμένες υποχρεώσεις ως προς την τήρηση των μητρώων.

Το νέο θεσμικό πλαίσιο (ΠΝΠ της 18-11-2012) προβλέπει τη λειτουργία Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας με σκοπό τη συνεχή παρακολούθηση σε μηνιαία βάση των προϋπολογισμών των ΟΤΑ και των νομικών τους προσώπων με στόχο την επίτευξη ισοσκελισμένων προϋπολογισμών. Προβλέπεται η λήψη μέτρων για τη διόρθωση αποκλίσεων και σε περίπτωση μη εφαρμογής ο ΟΤΑ υπάγεται υποχρεωτικά σε Πρόγραμμα Εξυγίανσης.

Αν και στο σύνολο σχεδόν των νοσοκομείων λειτουργούν μητρώα δεσμεύσεων (98% σύμφωνα με τα στοιχεία του Σεπτεμβρίου 2012), οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις τους αυξήθηκαν κατά 492 εκατ. ευρώ ή κατά 38% (από 1.298 σε 1.790 εκατ. ευρώ) από το Δεκέμβριο του 2011 μέχρι το Σεπτέμβριο του 2012.

Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως στη μη εξόφληση των υποχρεώσεων του ΕΟΠΥΥ προς τα νοσοκομεία.

Οι υποχρεώσεις των ασφαλιστικών ταμείων αυξήθηκαν κατά 769 εκατ. ευρώ ή 21%.

Περίπου το 80% των υποχρεώσεων παρουσιάζεται σε δύο Ταμεία, τον ΕΟΠΥΥ και το Ταμείο Προνοίας Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΠΔΥ).

Οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του ΕΟΠΥΥ προς τρίτους αυξήθηκαν κατά 511 εκατ. ευρώ ή 30% στην περίοδο Δεκέμβριος 2011 – Σεπτέμβριος 2012.

Η αύξηση των υποχρεώσεων οφείλεται στην αδυναμία χρηματοδότησης των δαπανών οι οποίες κινούνται σε υψηλά επίπεδα.

Για την αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού αναλήφθηκαν δράσεις αύξησης των εσόδων του και μείωσης του επιπέδου των δαπανών.

Επιπλέον τροποποιήθηκε το σύστημα είσπραξης των εσόδων με την κατάθεση των εισφορών απευθείας σε λογαριασμούς του ΕΟΠΥΥ και όχι μέσω των ασφαλιστικών ταμείων.

Με τον τρόπο αυτό αποφεύγονται οι καθυστερήσεις στην είσπραξη των εσόδων και τα φαινόμενα παρακράτησης των πόρων από τα ασφαλιστικά ταμεία.

Να τονίσουμε σε αυτό το σημείο ότι ο ΕΟΠΥΥ ξεκίνησε τη λειτουργία μητρώου δεσμεύσεων μόλις το Σεπτέμβριο του 2012.

Με το άρθρο 34 του Ν.4038/2012 το Ελληνικό Δημόσιο ανέλαβε την υποχρέωση να χρηματοδοτήσει τον ΕΟΠΥΥ για την κάλυψη μέρους των υφιστάμενων κατά την 31-12-2011 οφειλών του προς τρίτους, για τις οποίες είχαν εκδοθεί παραστατικά στοιχεία μέχρι 31-10-2011.

Οι υποχρεώσεις αυτές εξοφλούνται άμεσα εφόσον παρασχεθούν εκπτώσεις, οι οποίες για τα φαρμακεία ορίζονται σε ποσοστό 3,5% επί της αξίας των παραστατικών προ ΦΠΑ.

Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης καθορίζεται το ποσοστό έκπτωσης που παρέχουν οι λοιποί πλην φαρμακοποιών πάροχοι υγείας.

Το ΤΠΔΥ καταβάλει τις εφάπαξ αποζημιώσεις των δημοσίων υπαλλήλων.

Στις 30.9.2012 εκκρεμούσαν 40.229 αιτήσεις, από τις οποίες 17 του έτους 2009, 5.981 του 2010, 20.168 του 2011 και 14.063 του 2012.

Η σώρευση για πολλά έτη απλήρωτων υποχρεώσεων στο ΤΠΔΥ οφείλεται στην αναντιστοιχία μεταξύ καταβαλλόμενων εισφορών και ύψους παροχών καθώς και στον αυξανόμενο αριθμό δημοσίων υπαλλήλων που συνταξιοδοτούνται.

Επιπλέον, καταβλήθηκαν αναδρομικά εφάπαξ, διπλά εφάπαξ σε θύματα τρομοκρατικών ενεργειών, δαπάνες κοινωνικού χαρακτήρα, αλλά και η παροχή της δυνατότητας εξαγοράς προϋπηρεσίας, η οποία καταργήθηκε μεταγενέστερα.

Οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις των Υπουργείων αυξήθηκαν κατά 65% στην περίοδο Δεκέμβριος 2011–Σεπτέμβριος 2012.

Το 90% των υποχρεώσεων αυτών αφορά σε έξι Υπουργεία.

Η εφαρμογή των μητρώων δεσμεύσεων καλύπτει το 65% των υπηρεσιών της Κεντρικής Διοίκησης (στοιχεία Σεπτεμβρίου).

Το χαμηλό αυτό ποσοστό οφείλεται στη μη τήρηση μητρώων από μικρές περιφερειακές υπηρεσίες κυρίως του Υπουργείου Οικονομικών (ΔΟΥ, τελωνεία κ.λπ.).

Η λύση του προβλήματος αυτού έχει δρομολογηθεί και αναμένεται σημαντική βελτίωση της κάλυψης στους επόμενους μήνες.

Καθυστερήσεις, επίσης, διαπιστώνονται στα μητρώα του ΠΔΕ, η εφαρμογή των οποίων ξεκίνησε εντός του 2012.

Στα λοιπά νομικά πρόσωπα περιλαμβάνονται εκπαιδευτικά ιδρύματα, αθλητικά κέντρα, πολιτιστικά νομικά πρόσωπα, ΔΕΚΟ που ανήκουν στη Γενική Κυβέρνηση και άλλοι φορείς.

Αναλυτική κατάσταση με τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις κατά νομικό πρόσωπο, παρουσιάζεται στο Παράρτημα του Σχεδίου που θα αναρτηθεί στο Διαδίκτυο.

Το 70% περίπου των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων συγκεντρώνεται σε 10 φορείς.

Κυρίες και Κύριοι,

Αυτή είναι η πραγματικότητα σήμερα σε ότι αφορά το μέγεθος και η διάρθρωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου.

Στους στόχους του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής περιλαμβάνεται η μείωση του συνολικού ύψους τους, καθώς η επίλυση του προβλήματος θα έχει θετικές επιπτώσεις στη ρευστότητα και την οικονομία.

Σωστά, γρήγορα, αποτελεσματικά, με διαφάνεια, χωρίς τη δημιουργία μιας «νέας γενιάς» ληξιπρόθεσμων οφειλών.

Στην τρίτη Επικαιροποίηση του Μνημονίου Οικονομικής και Χρηματοοικονομικής Πολιτικής συμφωνήθηκε:

1ον. Η χρηματοδότηση της εκκαθάρισης των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων με προϋποθέσεις που θα εξασφαλίζουν ότι δεν θα σωρεύονται νέες και

2ον. Η δημοσίευση ενός σχεδίου εκκαθάρισης των υποχρεώσεων αυτών.

Στο σχέδιο αυτό παρουσιάζεται η στρατηγική της Κυβέρνησης για τη μείωση του χρόνου εξόφλησης των υποχρεώσεων από όλους τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης.

Πριν αναπτύξω αυτή τη στρατηγική, θα μου επιτρέψετε να παρουσιάσω κωδικοποιημένα τα αίτια δημιουργίας ληξιπρόθεσμων οφειλών.

Οι βασικότεροι λόγοι που συνέβαλαν στη σώρευση ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων είναι τα ανεπαρκή συστήματα διαχείρισης των δημόσιων δαπανών, η κατάρτιση μη ρεαλιστικών προϋπολογισμών, ο εκτροχιασμός των προϋπολογισμών εξαιτίας της κρίσης και της βαθύτερης σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις ύφεσης, οι υφιστάμενες γραφειοκρατικές διαδικασίες, ελλείψεις σε προσωπικό, προβλήματα νομιμότητας και κανονικότητας στην εκκαθάριση των δαπανών κ.λπ.

Για την αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών και τη μόνιμη μείωση του χρόνου αποπληρωμής των υποχρεώσεων αναλήφθηκαν πρωτοβουλίες που στοχεύουν:

• στη δημιουργία μηχανισμών ελέγχου των υποχρεώσεων,

• στην καθιέρωση αρχών ευθύνης και λογοδοσίας,

• στην εισαγωγή αυστηρού πλαισίου παρακολούθησης της εκτέλεσης των δημόσιων προϋπολογισμών και δημοσιονομικών αναφορών,

• στην αναδιάρθρωση του δημόσιου τομέα, στον περιορισμό της γραφειοκρατίας και στην αύξηση της αποτελεσματικότητας των δημόσιων υπηρεσιών και τέλος

• στον περιορισμό των δημόσιων δαπανών σε επίπεδα που να μπορούν να χρηματοδοτηθούν με υγιή τρόπο και να καθιστούν βιώσιμους τους δημόσιους προϋπολογισμούς.

Οι πρωτοβουλίες αυτές, υλοποιούνται με τις ακόλουθες παρεμβάσεις:

1ον. Μέχρι την εφαρμογή του Ν.3871/2010, ο έλεγχος των δαπανών του Προϋπολογισμού γινόταν στο τελευταίο στάδιο, αυτό των πληρωμών.

Με το νέο θεσμικό πλαίσιο ο έλεγχος γίνεται στο πρώτο στάδιο που είναι η ανάληψη της υποχρέωσης.

Οι ρυθμίσεις που εισήχθησαν με το π.δ.113/2010 για την τήρηση Μητρώων Δεσμεύσεων από όλους τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης προβλέπουν ότι πριν την ανάληψη οποιασδήποτε υποχρέωσης θα δεσμεύονται αντίστοιχες πιστώσεις στον προϋπολογισμό των δημόσιων φορέων.

Τα Μητρώα Δεσμεύσεων παρέχουν επίσης πληροφορίες για την ωρίμανση των υποχρεώσεων σε όλα τα στάδια μέχρι την πληρωμή τους.

2ον. Με τον ίδιο Νόμο, όπως τροποποιήθηκε με την πρόσφατη Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, ορίστηκαν με σαφήνεια οι αρμοδιότητες και οι ευθύνες των Υπουργών και των επικεφαλής των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης και εισήχθη ο θεσμός του Προϊσταμένου Οικονομικών Υπηρεσιών.
  
Ο Προϊστάμενος Οικονομικών Υπηρεσιών είναι υπεύθυνος για την πιστή τήρηση των ανωτάτων ορίων του προϋπολογισμού του φορέα του και της ανάληψης δεσμεύσεων για τη διενέργεια δαπανών μόνο εφόσον υπάρχει αντίστοιχη πίστωση στον Προϋπολογισμό.

3ον. Με την ίδια Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου εισάγονται αυστηρές διαδικασίες παρακολούθησης της πορείας εκτέλεσης των δημόσιων προϋπολογισμών μέσω της θέσπισης τριμηνιαίων στόχων, προκαθορισμένων διορθωτικών παρεμβάσεων και επιβολής ποινών σε περιπτώσεις αποκλίσεων που κυμαίνονται από περικοπές στις ενισχύσεις που λαμβάνουν από τον Κρατικό Προϋπολογισμό μέχρι τον ορισμό Επόπτη Οικονομικών Υπηρεσιών από τον Υπουργό Οικονομικών και την υπαγωγή σε Πρόγραμμα Εξυγίανσης στις περιπτώσεις των ΟΤΑ.

4ον. Η δομή, η στελέχωση και ο τρόπος λειτουργίας των δημόσιων υπηρεσιών, αποτελεί έναν από τους παράγοντες που συμβάλουν στην επιμήκυνση του χρόνου εξόφλησης των υποχρεώσεων.

Σε αρκετές περιπτώσεις παρατηρείται αύξηση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων χωρίς να υπάρχει πρόβλημα ρευστότητας.

Έχουν ήδη ληφθεί μέτρα στα Υπουργεία για την ενοποίηση όλων των υπηρεσιών που ασκούν οικονομικές λειτουργίες κάτω από τη Γενική Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών, ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η γενικότερη αναδιοργάνωση του Δημοσίου που θα συμβάλει στον περιορισμό της γραφειοκρατίας.

Κυρίες και Κύριοι,

Με το Ν.4093/2012 ο Κρατικός Προϋπολογισμός αναλαμβάνει την υποχρέωση να χρηματοδοτήσει την εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων που αφορούν δαπάνες και μέχρι του ύψους των υφιστάμενων κατά την 31 Δεκεμβρίου 2011 υποχρεώσεων αυτών.

Η χρηματοδότηση θα βαρύνει την ειδική πίστωση που προβλέπεται στον Κρατικό Προϋπολογισμό (ΚΑΕ 23/200/6921).

Η χρηματοδότηση αυτή δεν σκοπεύει να υποκαταστήσει τους φορείς στην εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους, μεταφέροντας το βάρος στον Κρατικό Προϋπολογισμό.

Έχει έκτακτο χαρακτήρα και αποκλειστικός σκοπός είναι να ελαφρύνει το βάρος των φορέων από τη σώρευση, για πολλά έτη, απλήρωτων υποχρεώσεων.

Σε κάθε περίπτωση, οι δημόσιοι φορείς είναι υπεύθυνοι για τις υποχρεώσεις τους και θα πρέπει να προσαρμόσουν το επίπεδο των δαπανών τους στις σημερινές συνθήκες.

Με την ίδια παράγραφο του παραπάνω νόμου αίρονται συγκεκριμένα προβλήματα νομιμότητας, που οφείλονταν στη μη τήρηση των διαδικασιών αναλήψεων υποχρεώσεων, για δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν μέχρι 31-12-2011.

Οι υποχρεώσεις που αφορούν επιστροφές φόρων καταγράφονται ως αφαιρετικά στοιχεία των εσόδων και θα εκκαθαριστούν από τις αρμόδιες υπηρεσίες. Οι σχετικές διαδικασίες θα περιγραφούν σε ειδική απόφαση του Υπουργού Οικονομικών.

Η εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων θα γίνει με τρόπο που να διασφαλίζεται ότι δεν θα σωρεύονται νέες ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις στο μέλλον.

Προς το σκοπό αυτό, οι παρακάτω προϋποθέσεις πρέπει να πληρούνται από τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, Υπουργεία και Νομικά Πρόσωπα, προκειμένου να χρηματοδοτηθούν από την ειδική πίστωση:

• Να έχουν ορίσει Προϊστάμενο Οικονομικών Υπηρεσιών, όπως προβλέπεται στο Ν.3871/2010.

• Να τηρούν πλήρως λειτουργικό μητρώο και να γνωστοποιούν στο Γενικό Λογιστήριο τα στοιχεία του μητρώου μέσω της ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας (e-portal) για τρεις τουλάχιστον μήνες. Πλήρως λειτουργικό μητρώο σημαίνει ότι δεν αναλαμβάνονται υποχρεώσεις οι οποίες δεν θα μπορούν να πληρωθούν και ότι παρέχονται αξιόπιστες πληροφορίες για τις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί και τις απλήρωτες υποχρεώσεις στα διάφορα στάδια ωρίμανσής τους.

• Να παρακολουθούν σε μηνιαία βάση την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού και να προσαρμόζουν τις πιστώσεις των εξόδων κάθε φορά σε συνάρτηση με την πορεία υλοποίησης των εσόδων. Υστερήσεις στο σκέλος των εσόδων θα πρέπει να μετατρέπονται σε αντίστοιχες μειώσεις στο σκέλος των εξόδων.

• Να εξοφλήσουν μέρος των υφιστάμενων κατά την 31-12-2011 ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων από ίδιους πόρους. Οι φορείς είναι υπεύθυνοι για τις υποχρεώσεις τους και θα πρέπει να εξαντλήσουν τις δυνατότητες των προϋπολογισμών τους για να εξοφλήσουν τις υποχρεώσεις αυτές από τα ταμειακά υπόλοιπα του προηγούμενου έτους, από τα έσοδα τρέχουσας χρήσης, καθώς και από εξοικονόμηση πόρων κατά την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού τους.

• Να δεσμεύονται στη μη σώρευση νέων ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων.

Η ευθύνη για την τήρηση των ανωτέρω ανήκει πρωταρχικά στους ίδιους τους φορείς που ζητούν χρηματοδότηση για να εξοφλήσουν ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις.

Το Γενικό Λογιστήριο, στο πλαίσιο του αρμοδιοτήτων του να θέτει κανόνες και να ασκεί εποπτεία στη δημοσιονομική διαχείριση της Γενικής Κυβέρνησης, έχει σχεδιάσει διαδικασίες για την κατανομή της ειδικής πίστωσης που περιλαμβάνουν εξασφαλίσεις των ανωτέρω προϋποθέσεων.

Το Γενικό Λογιστήριο και τα αρμόδια Υπουργεία θα παρακολουθούν στενά την εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων και μηνιαίες εκθέσεις για την πορεία εξόφλησης θα δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Οικονομικών.

Για την εγγραφή και μεταφορά των αναγκαίων πιστώσεων στους προϋπολογισμούς των φορέων, προς εξόφληση ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων, απαιτείται η υπογραφή Μνημονίου Κατανόησης - 12 τον αριθμό - μεταξύ του Υπουργείου Οικονομικών/Γενικού Λογιστηρίου του
  
Κράτους και του οικείου Υπουργείου, με το οποίο αναλαμβάνεται ρητά η υποχρέωση από τον αρμόδιο Οικονομικό Υπεύθυνο για την εφεξής πιστή και απαρέγκλιτη εφαρμογή των περί αναλήψεως υποχρεώσεων διατάξεων και την αποφυγή της δημιουργίας νέων ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων.
     
Η αποπληρωμή και η ομαλοποίηση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων θα γίνεται σύμφωνα με τις ακόλουθες αρχές:

α) Η εξόφληση θα γίνεται με ιεραρχικό τρόπο, δηλαδή θα προηγούνται οι παλαιότερες υποχρεώσεις, λαμβάνοντας υπόψη την ημερομηνία των σχετικών παραστατικών. Η σειρά αυτή μπορεί να ανατρέπεται στις ακόλουθες περιπτώσεις:

• όταν προβλέπονται ποινές και πρόστιμα σε περίπτωση καθυστέρησης, όπως τόκοι υπερημερίας κλπ. ή η παροχή εκπτώσεων,

• όταν αφορούν την αντιμετώπιση επιτακτικών και επειγουσών αναγκών, που θα έχουν κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις, όπως όταν διακυβεύεται η συνέχιση της λειτουργίας των υπηρεσιών,

• όταν υφίστανται κίνδυνοι προσφυγής εναντίον των υπηρεσιών, που θα αυξάνουν το κόστος.

Σε κάθε περίπτωση δεν θα εξοφληθούν από το ποσό της έκτακτης χρηματοδότησης ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του 2012 πριν την εξόφληση των υφιστάμενων κατά την 31-12-2011, εκτός εάν υφίστανται κωλύματα νομιμότητας για την εξόφληση κάποιων υποχρεώσεων.

β) Σε περιπτώσεις που υφίστανται φορολογικές ή ασφαλιστικές υποχρεώσεις θα παρακρατούνται τα αντίστοιχα ποσά και θα αποδίδεται το καθαρό ποσό στους δικαιούχους, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις και τις εξαιρέσεις που προβλέπονται για συγκεκριμένες περιπτώσεις.

γ) Καμία μη νόμιμη δαπάνη δεν θα χρηματοδοτηθεί.

δ) Οι πληρωμές θα γίνονται το συντομότερο δυνατόν από τη λήψη της χρηματοδότησης.
Οι φορείς θα γνωστοποιούν στο Γενικό Λογιστήριο το ύψος της χρηματοδότησης που μπορούν να απορροφήσουν εντός μηνός έτσι ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν θα λιμνάζουν κεφάλαια σε κάποιους φορείς όταν σε άλλους δεν θα επαρκούν.

Η εξόφληση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων θα γίνει με την ακόλουθη διαδικασία:

Όλοι οι φορείς, υπουργεία και νομικά πρόσωπα, θα οριστικοποιήσουν το σύνολο των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων της 30ης Σεπτεμβρίου 2012 και θα καταρτίσουν με ευθύνη του Προϊσταμένου Οικονομικών Υπηρεσιών αναλυτική κατάσταση με τις υποχρεώσεις αυτές.

Στην κατάσταση αυτή θα αποτυπώνονται οι υποχρεώσεις κατά χρονολογική σειρά, ανάλογα με το χρόνο στον οποίο δημιουργήθηκαν σύμφωνα με τα σχετικά παραστατικά.

Στις ως άνω υποχρεώσεις μπορεί να περιλαμβάνονται και υποχρεώσεις από δάνεια που συνάφθηκαν στο 2012 για να εξοφλήσουν υφιστάμενες κατά την 31 Δεκεμβρίου του 2011 ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις, με την προϋπόθεση ότι πόροι των δανείων αυτών χρησιμοποιήθηκαν αποκλειστικά και μόνο για το σκοπό αυτό.

Εφόσον ληφθεί έκτακτη χρηματοδότηση, θα κατευθυνθεί αποκλειστικά για την εξόφληση του μέρους του δανείου που χρησιμοποιήθηκε για εξόφληση ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων.

Η κατάσταση των υποχρεώσεων καταρτίζεται σύμφωνα με το υπόδειγμα Ε1, φυλάσσεται από το φορέα με ευθύνη του Προϊσταμένου Οικονομικών Υπηρεσιών και τίθεται στη διάθεση οποιουδήποτε ελεγκτικού οργάνου και του Γενικού Λογιστηρίου.
  
Η Γενική Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών κάθε Υπουργείου θα αξιολογήσει τα αιτήματα χρηματοδότησης των φορέων του και των εποπτευόμενων νομικών τους προσώπων ως προς την τήρηση των προϋποθέσεων χρηματοδότησης που αναφέρονται στην παρούσα και ως προς την αξιοπιστία των μηνιαίων στοιχείων που αποστέλλουν οι φορείς και θα διαμορφώσει αναλυτική πρόταση χρηματοδότησής τους, ανά φορέα, την οποία και θα αποστείλει στο Γενικό Λογιστήριο.

Η πρόταση θα συνοδεύεται από μηνιαίο πλάνο απορρόφησης της αιτούμενης έκτακτης χρηματοδότησης κάθε φορέα.

Ειδικότερα στην αξιολόγηση των αιτημάτων θα ληφθούν υπόψη τα παρακάτω:

• Η ανταπόκριση των φορέων στις υποχρεώσεις αποστολής στοιχείων.

• Η πληρότητα, ακρίβεια και εν γένει η εγκυρότητα των αποστελλόμενων στοιχείων.

• Η τήρηση λειτουργικού μητρώου δεσμεύσεων.

• Τα ευρήματα των ελέγχων που διενεργήθηκαν από τη Γενική Διεύθυνση Δημοσιονομικών Ελέγχων του ΓΛΚ.

• Η εξέλιξη της πορείας των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων.

Με τη λήψη της ανωτέρω πρότασης χρηματοδότησης, το ΓΛΚ:
1ον. Θα εξετάσει και θα αξιολογήσει τις προτάσεις χρηματοδότησης.
2ον. Θα γνωστοποιήσει στα Υπουργεία το ποσό της έκτακτης χρηματοδότησης και θα εγγράψει/μεταφέρει πιστώσεις στους προϋπολογισμούς των Υπουργείων.

Η αποδέσμευση των πιστώσεων θα γίνεται σταδιακά, ανάλογα με το βαθμό που οι φορείς πληρούν τις προϋποθέσεις και τις παρεχόμενες εξασφαλίσεις ότι δεν θα δημιουργούνται νέες ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις.

Σε δόσεις, επίσης, μπορεί να καταβάλλεται η χρηματοδότηση ανάλογα με τις δυνατότητες απορρόφησης που έχει ο φορέας.

Με τη λήψη της χρηματοδότησης τα Νομικά Πρόσωπα Φορείς της Γενικής Κυβέρνησης θα τροποποιήσουν εάν απαιτείται τους προϋπολογισμούς τους και στη συνέχεια θα εκδώσουν και θα προωθήσουν κατά προτεραιότητα για εξόφληση τις σχετικές εντολές πληρωμής.

Τα Υπουργεία θα αποστέλλουν εντός του πρώτου εικοσαημέρου κάθε μήνα, στοιχεία για το Υπουργείο και τους εποπτευόμενους φορείς τους σχετικά με τις μηνιαίες πληρωμές που πραγματοποιήθηκαν από την έκτακτη επιχορήγηση.

Τα παραπάνω στοιχεία (υπόδειγμα Ε2) θα περιλαμβάνονται σε ειδικό τμήμα των μηνιαίων εκθέσεων που προβλέπονται στην εγκύκλιο 2/98253/0094/30.12.2011 σχετικά με την εξέλιξη των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων αυτού, καθώς και των εποπτευόμενων φορέων του.

Τυχόν υπόλοιπα της χρηματοδότησης των νομικών προσώπων δημόσιου και ιδιωτικού δικαίου που δεν θα χρησιμοποιηθούν για την εξόφληση των υποχρεώσεων αυτών, θα επιστρέφονται στον Κρατικό Προϋπολογισμό

Το σχετικό ποσό θα κατατίθεται στη ΔΟΥ ή στην Τράπεζα της Ελλάδας (αριθμός λογαριασμού ΙΒΑΝ GR9001000230000000000200548) και θα ενημερώνεται αυθημερόν η 24η Διεύθυνση Λογαριασμών του Δημοσίου και η Διεύθυνση Προϋπολογισμού Γενικής Κυβέρνησης του Γενικού Λογιστηρίου.

Τα ποσά αυτά θα εμφανισθούν στα έσοδα του Κρατικού Προϋπολογισμού (ΚΑΕ 3245 «Επιστροφές χρηματοδοτήσεων για την εξόφληση ληξιπρόθεσμων οφειλών»).

Οι Προϊστάμενοι Οικονομικών Υπηρεσιών θα φέρουν προσωπική ευθύνη για την τήρηση της παραπάνω διαδικασίας και θα λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα να διασφαλίσουν ότι τα κεφάλαια για τη χρηματοδότηση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων, θα χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά και μόνο για το σκοπό αυτό και δεν θα διοχετευτούν για την εξυπηρέτηση άλλων σκοπών.

Ειδικότερα για τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις των νοσηλευτικών ιδρυμάτων ορίζονται τα παρακάτω:

• Οι Οργανισμοί Κοινωνικής Ασφάλισης θα χρηματοδοτηθούν για τις υποχρεώσεις τους προς τρίτους καθώς και για τις υποχρεώσεις τους προς τα νοσηλευτικά ιδρύματα και μέχρι του ύψους των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων των νοσηλευτικών ιδρυμάτων προς τρίτους κατά την 31/12/2011.

• Τα Νοσηλευτικά ιδρύματα θα συντάξουν και θα αποστείλουν στο Γενικό Λογιστήριο, μέσω του εποπτεύοντος υπουργείου, κατάσταση των απαιτήσεών τους ανά ασφαλιστικό φορέα κατά την 30/9/2012 (Υπόδειγμα Ε3).

• Ο ΕΟΠΥΥ και οι Οργανισμοί Κοινωνικής Ασφάλισης θα συντάξουν και θα αποστείλουν στο Γενικό Λογιστήριο μέσω των εποπτευόντων υπουργείων, κατάσταση με τις υποχρεώσεις τους ανά νοσηλευτικό ίδρυμα κατά την 30/9/2012 (Υπόδειγμα Ε4).
Η αποστολή των εν λόγω καταστάσεων θα συνοδεύεται από μηνιαίο πλάνο απορρόφησης της αιτούμενης έκτακτης χρηματοδότησης κάθε φορέα.
   
• Ο ΕΟΠΥΥ και οι Οργανισμοί Κοινωνικής Ασφάλισης θα γνωστοποιούν στο Γενικό Λογιστήριο, εντός του πρώτου 20ημέρου κάθε μήνα, μέσω του εποπτεύοντος υπουργείου, τις πληρωμές που πραγματοποιήθηκαν κατά τον προηγούμενο μήνα από την έκτακτη χρηματοδότηση.

Τα παραπάνω στοιχεία (Υπόδειγμα Ε5) θα περιλαμβάνονται σε ειδικό τμήμα των μηνιαίων εκθέσεων, που προβλέπονται στην εγκύκλιο 2/98253/0094/30.12.2011 σχετικά με την εξέλιξη των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεών τους.

• Τα νοσοκομεία θα γνωστοποιούν στο Γενικό Λογιστήριο, εντός του πρώτου 20ημέρου κάθε μήνα, μέσω του εποπτεύοντος υπουργείου τις εισπράξεις που πραγματοποιήθηκαν, τις πληρωμές και το ύψος των ληξιπροθέσμων υποχρεώσεών τους κατά τον προηγούμενο μήνα.

Τα παραπάνω στοιχεία (Υπόδειγμα Ε6) θα περιλαμβάνονται σε ειδικό τμήμα των μηνιαίων εκθέσεων, που προβλέπονται στην εγκύκλιο 2/98253/0094/30.12.2011 σχετικά με την εξέλιξη των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεών τους.

Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί ότι η εκκαθάριση των προαναφερθέντων υποχρεώσεων του ΕΟΠΥΥ θα γίνει με την επιχορήγηση του Οργανισμού από την ειδική πίστωση του Κρατικού Προϋπολογισμού, προκειμένου ο τελευταίος να εξοφλήσει τις υποχρεώσεις του προς τα νοσοκομεία, τα οποία στη συνέχεια θα εξοφλήσουν τους τρίτους δικαιούχους.

Με τον τρόπο αυτό θα εξαλειφθούν οι αμοιβαίες απαιτήσεις και υποχρεώσεις.

Σε περιπτώσεις όπου τα χρέη συγκεκριμένων νοσοκομείων είναι μεγαλύτερα από τις απαιτήσεις τους από τον ΕΟΠΥΥ, αυτά θα ενισχυθούν απευθείας από τον Κρατικό Προϋπολογισμό.

Για την επιτάχυνση των διαδικασιών αυτών θα ενισχυθεί ο ΕΟΠΥΥ, όπως προβλέπεται στο Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής, με προσωπικό 30 τουλάχιστον ατόμων.

Παράλληλα μέτρα που λαμβάνονται για τη βελτίωση της οικονομικής θέσης του ΕΟΠΥΥ θα εξασφαλίσουν ότι θα αποπληρώνει έγκαιρα τις υποχρεώσεις του για να αποτραπεί η σώρευση νέων ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων στα νοσοκομεία."