Δημοτικές εκλογές..ισχυρή αυτοδιοίκηση ή οριστική διάλυση

Σύμφωνα με δημοσιεύματα των τελευταίων ημερών η κυβέρνηση επεξεργάζεται την αλλαγή του τρόπου διεξαγωγής των δημοτικών εκλογών. 

Το σχέδιο είναι να υπάρχουν δύο ψηφοδέλτια, ένα με τους υποψήφιους δημάρχους κι ένα με όλους τους δημοτικούς συμβούλους, που θα αναγράφονται αλφαβητικά, χωρίς να υπάρχει διακριτικό της παράταξης στην οποία ανήκουν. Οι δημοτικοί σύμβουλοι θα εκλέγονται από την πρώτη Κυριακή με βάση τους σταυρούς που θα λάβουν, σύμφωνα με δηλώσεις του κου Μιχελάκη. Για τους δημάρχους θα απαιτείται να συγκεντρώσουν ποσοστό 42% για την εκλογή τους, διαφορετικά οι δύο πρώτοι υποψήφιοι θα αναμετρούνται στο δεύτερο γύρο.

Κανείς δεν ξέρει αν τελικά αυτό θα ισχύσει, όμως με μια πρώτη ματιά, φαίνεται ότι θα δώσει νέα δυναμική στην τοπική αυτοδιοίκηση. Στην ουσία απαγκιστρώνει τις δημοτικές εκλογές από τα άρματα των κομμάτων καταλύοντας τις όποιες παρατάξεις και κατά συνέπεια το απαραίτητο μέχρι τώρα κομματικό χρίσμα.Το παιχνίδι της εκλογής γίνεται προσωπική υπόθεση του κάθε υποψηφίου, αφού ο δημοτικός σύμβουλος θα μπορεί να εκλέγεται, αν συγκεντρώσει τους απαραίτητους σταυρούς, άσχετα με το αν η παράταξη του λάβει ικανό ποσοστό. 

Πολύ πιο δύσκολα, βέβαια, θα είναι τα πράγματα για τους υποψήφιους δημάρχους, αφού η ψήφος θα δίνεται στο πρόσωπο και όχι στο κόμμα. Πολλοί, που μέχρι τώρα λάμβαναν το αξίωμα με πρώτο ατού το κομματικό σπρώξιμο, πιθανόν να βρεθούν εκτός. 

Το σχέδιο έχει και τα θετικά του :

• Διευκολύνεται  ο ψηφοφόρος. Για πρώτη φορά θα μπορεί να επιλέξει το πρόσωπο της αρεσκείας του για το δημοτικό συμβούλιο, χωρίς να είναι αναγκασμένος να υποστηρίξει ένα δήμαρχο, που δεν τον εκφράζει. Σε πολλές περιπτώσεις άξιοι άνθρωποι δεν κατάφεραν να εκλεγούν, λόγω του επικεφαλής και το αντίθετο.Είναι η ευκαιρία των ικανών να αποδείξουν την αξία τους και των ψηφοφόρων την ωριμότητά τους.
• Αποδυναμώνονται οι μέχρι πρότινος ισχυροί δήμαρχοι, που έχοντας εξασφαλισμένη την πλειοψηφία στο δημοτικό συμβούλιο "άγονταν και φέρονταν" κατά την όρεξη τους, χωρίς να υπολογίζουν κανέναν, αφού οι όποιες αποφάσεις ήθελαν να περάσουν ήταν εκ των προτέρων ειλημμένες. Σ' ένα πολυφωνικό δημοτικό συμβούλιο δεν θα είναι καθόλου εύκολο να γίνονται αδικίες και λοβιτούρες.
• Απαγκιστρωμένη η αυτοδιοίκηση από τις κομματικές επιρροές θα μπορεί να διοικεί και να διεκδικεί, χωρίς να σκύβει το κεφάλι στις όποιες αξιώσεις των κομμάτων. Μέχρι σήμερα οι δήμαρχοι ήταν υπόδουλοι των κομμάτων είτε επειδή φιλοδοξούσαν να λάβουν κάποιο μεγαλύτερο αξίωμα - πολλοί έφτασαν να γίνουν βουλευτές και υπουργοί - είτε επειδή η επανεκλογή τους ήταν απόλυτα εξαρτημένη απ' το χρίσμα. 

Προκύπτουν, όμως, και κάποια σοβαρά ερωτηματικά :

• Θα μπορέσουν οι δήμοι να λειτουργήσουν ή τελικά θα δούμε την οριστική διάλυση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ? 
• Είναι η ευκαιρία των ικανών να αναδειχθούν ή μήπως είναι η ευκαιρία όσων έχουν τα μέσα, οικονομικά ή επικοινωνιακά , να έλθουν στο προσκήνιο? 
• Μήπως αντί να αποδυναμωθούν οι "ισχυροί" δήμαρχοι προκύψουν  τελικά φαινόμενα Υπερδημάρχων με αρμοδιότητες τόσο διευρυμένες ώστε ο ρόλος των δημοτικών συμβουλίων να είναι απλά διακοσμητικός? 

Με προβληματίζει, τέλος, ο βαθύτερος λόγος της προώθησης αυτών των αλλαγών. Εδώ και καιρό είχα την υποψία ότι στα αυτοδιοικητικά  κάτι θ' αλλάξει. Όχι μόνο λόγω της ανοιχτής σύγκρουσης Κυβέρνησης - Δημάρχων για τη διαθεσιμότητα των δημοτικών υπαλλήλων, αλλά, κυρίως, επειδή, ενώ στους περισσότερους μεγάλους δήμους ανακοινώθηκαν κάποιες υποψηφιότητες, προσκείμενες κυρίως στον αριστερό ή τον ακροδεξιό χώρο, ξεκινώντας άτυπα την προεκλογική περίοδο, οι δεξιοί τήρησαν και τηρούν σιγήν ιχθύος.

Μη έχοντας την ικανότητα να εισχωρώ στο μυαλό του πρωθυπουργού μόνο να εικάζω μπορώ για το τι οδήγησε σ' αυτή την εξέλιξη :

• Δε θεωρώ τυχαίο ότι το σχέδιο διέρρευσε λίγες μέρες μετά την ανακοίνωση της υποψηφιότητας Κασιδιάρη για το δήμο της Αθήνας. Ίσως ο φόβος της εκλογής του, ενδεχομένως κι από τον πρώτο γύρο, καθώς η δυναμική της Χρυσής Αυγής στο κέντρο της Αθήνας είναι μεγάλη, να επέβαλε αυτή την αλλαγή.
• Τα  μεγάλα στελέχη λόγω  των αντίξοων συνθηκών αποθαρρύνονται από την υποψηφιότητα, με αποτέλεσμα τα δύο κόμματα της συγκυβέρνησης, η Νέα Δημοκρατία δηλαδή, γιατί ΠΑΣΟΚ στην ουσία δεν υπάρχει,να μη διαθέτουν τους υποψηφίους εκείνους που θα τους φέρουν τη νίκη. Επιπλέον πολλοί επιτυχημένοι δήμαρχοι, που δέχτηκαν το χρίσμα στις προηγούμενες εκλογές, έχοντας σίγουρη την επανεκλογή τους, φροντίζουν να ανεξαρτητοποιηθούν, αποβάλλοντας το μνημονιακό βαρίδι.
• Οι δημοτικές εκλογές λειτουργούν ως βαρόμετρο των εθνικών εκλογών. Εφόσον η μερίδα των δυσαρεστημένων διαρκώς μεγαλώνει, κυρίως λόγω της διαθεσιμότητας, δε θα ρίσκαραν  να κονταροχτυπηθούν ανοιχτά με το ΣΥΡΙΖΑ στις δημοτικές εκλογές, διακινδυνεύοντας μια ήττα, τόσο μεγάλη ώστε να εξαναγκαστούν να προκηρύξουν αμέσως μετά Εθνικές εκλογές.
• Τελευταίο και ίσως πιο σημαντικό, το οικονομικό. Ήδη οι χρηματοδοτήσεις στους δήμους έχουν μειωθεί. Δε θα μου κάνει εντύπωση, αν το επόμενο διάστημα ανακοινωθεί ότι διακόπτεται η κρατική επιχορήγηση και οι Δήμοι θα πρέπει να συντηρούνται αποκλειστικά και μόνο από τα δικά τους έσοδα. Καταλαβαίνετε, βέβαια, πόση γκρίνια θα ήταν αναγκασμένοι να υποστούν οι Κυβερνώντες στην περίπτωση που είχαν χρίσει τους Δημάρχους.  Κρατώντας τις αποστάσεις, οι εσωτερικές αναταραχές εκμηδενίζονται.

Το τι από τα παραπάνω θα επιβεβαιωθεί, θα το δείξει ο καιρός. Το θέμα είναι πως βρισκόμαστε ενώπιον κοσμογονικών αλλαγών και μόνο που μένει να ελπίζουμε ότι τελικά θα είναι για καλό.