Ώρα αποφάσεων για την Ελλάδα

Το αναπάντεχο περιστατικό του Στρος-Καν με την Αμερικανή καμαριέρα του στοίχισε τη θέση του αλλά και την πολιτική του καριέρα. Είτε πρόκειται για την αδυναμία του στις γυναίκες είτε πρόκειται για σχέδιο των αντιπάλων του, ο Στρος-Καν φεύγει από το οικονομικό και πολιτικό προσκήνιο. Για την Ελλάδα η απουσία του Στρος-Καν συνεπάγεται ανάσχεση αποφάσεων και αβεβαιότητα για την κατεύθυνση που θα ακολουθήσει το Δ.Ν.Τ. και η Ε.Ε. μετά την απρόοπτη αποχώρηση από το προσκήνιο αυτού που εμπνεύστηκε το μηχανισμό διάσωσης.

* Του Θανάση Ζεκεντέ
(Οικονομολόγος MSc)

 

Η Ελλάδα δεν έχει δει ακόμη τα χειρότερα. Δεν βγαίνει αλλά ακόμη μπαίνει στο «τούνελ». Το δημόσιο χρέος συνεχίζει να αυξάνει και οι εκτιμήσεις για το ύψος του στο τέλος του 2011 αναθεωρούνται προς τα πάνω. Το δημοσιονομικό έλλειμμα κινείται εκτός των προβλέψεων. Τα στοιχεία του πρώτου τριμήνου του 2011 είναι απογοητευτικά. Η τεράστια κάμψη της οικονομικής δραστηριότητας στη χώρα έχει καθηλώσει τα δημόσια έσοδα παρά την αύξηση των φορολογικών συντελεστών και οι δημόσιες δαπάνες δεν υποχωρούν. Νέα αύξηση των φορολογικών συντελεστών θα βαθύνει την ύφεση και δεν θα έχει τα αναμενόμενα αποτελέσματα στα έσοδα. Στο πεδίο των δημοσίων δαπανών μετά την εύκολη οριζόντια μείωση μισθών, τώρα αρχίζουν τα δύσκολα, καθώς πρέπει να αξιολογηθούν ως προς την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα τους οι δημόσιες δαπάνες ανά τομέα.
 

 Η Ελλάδα πιέζεται, προκειμένου να πάρει την επόμενη δόση από το Δ.Ν.Τ. και την Ε.Ε., να λάβει πρόσθετα μέτρα, περιορίζοντας επιδόματα σε ανέργους και χαμηλοσυνταξιούχους, μειώνοντας περαιτέρω το δημόσιο τομέα ακόμη και με απολύσεις, προχωρώντας σε αποκρατικοποιήσεις και πουλώντας δημόσια γη. Σε μια εποχή που η ανεργία φτάνει το 15,9% ξεπερνώντας κάθε προηγούμενη πρόβλεψη, η φτώχεια εξαπλώνεται, οι τιμές των δημόσιων επιχειρήσεων στο χρηματιστήριο είναι χαμηλές και η πώληση δημόσιας γης είναι δύσκολη καθώς το ενδιαφέρον είναι περιορισμένο λόγω της παγκόσμιας ύφεσης, όλα τα παραπάνω μέτρα έχουν αβέβαιη απόδοση.

 Η ακολουθούμενη πολιτική δε δίνει ανάσα στη χώρα και μοιάζει με μέγγενη που πιέζει την ποιότητα ζωής συνεχώς προς το κάτω, βυθίζοντας τους Έλληνες στην αβεβαιότητα και την ανασφάλεια. Είναι προφανές πως πρέπει να γίνει κάτι δραστικό που θα τερματίσει την πορεία ύφεσης και αργού θανάτου, δίνοντας ελπίδα πως τα πράγματα θα πάνε καλύτερα. Για να γίνει κάτι τέτοιο θα πρέπει να πιάσουμε πάτο ώστε να μπορέσουμε μετά να ανακάμψουμε.

 Το ελληνικό δημόσιο χρέος δεν είναι βιώσιμο και η χώρα δεν μπορεί να δανειστεί από τις αγορές όσο αυτό θα ξεπερνά το 150% του ΑΕΠ. Η μόνη βιώσιμη λύση στο πρόβλημα της χώρας είναι η άμεση αναδιάρθρωση του χρέους, όχι μόνο με επιμήκυνση αλλά κυρίως με κούρεμα, τουλάχιστον κατά 50%, ώστε το δημόσιο χρέος να υποχωρήσει κάτω από το 75% του ΑΕΠ της χώρας. Η αναδιάρθρωση θα πρέπει να συνοδευτεί από οικονομική πολιτική προσηλωμένη στην εξάλειψη του δημοσιονομικού ελλείμματος. Με την αναδιάρθρωση θα μειωθεί σημαντικά το ποσό που απαιτείται για τοκοχρεωλυτικές δόσεις, θα επιτευχθεί γρηγορότερα πρωτογενές πλεόνασμα και η χώρα θα μπορέσει συντομότερα να απεξαρτηθεί από τη ξένη βοήθεια για να καλύπτει τις τρέχουσες οικονομικές της ανάγκες. Σε διαφορετική περίπτωση η χώρα δε θα πετύχει τους οικονομικούς τους στόχους, δε θα μπορέσει να δανειστεί από θα αγορές, αναπόφευκτα θα υπογράψει 2ο, ίσως και 3ο, Μνημόνιο και θα είναι συνεχώς εξαρτώμενη από το Δ.Ν.Τ. και την Ε.Ε. ακόμη και στην καλή περίπτωση που θα συνεχίσουν να θέλουν να μας δανείσουν.

 Η άμεση αναδιάρθρωση αν και θα οδηγήσει σε ένα σοκ στη χώρα θα τερματίσει την περίοδο αβεβαιότητας. Οι κλυδωνισμοί στα ασφαλιστικά ταμεία και τις τράπεζες θα είναι σοβαροί, αλλά θα είναι το τίμημα για να ξεκινήσει ξανά η επιχειρηματική δραστηριότητα. Οι τράπεζες θα αναγκαστούν να προχωρήσουν σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου και συγχωνεύσεις, αλλά μετά από αυτά μπορεί να αποκατασταθεί η αποταμιευτική εμπιστοσύνη καθώς τα χειρότερα θα έχουν περάσει. Τα ασφαλιστικά ταμεία μπορούν να χρηματοδοτηθούν απευθείας από το κράτος σε περίπτωση που μετά την αναδιάρθρωση λόγω των απωλειών που θα έχουν από τα ελληνικά ομόλογα που κατέχουν δεν θα μπορέσουν να πληρώσουν συντάξεις.

 Η απομάκρυνση του Στρος-Καν ενδέχεται να δυσκολέψει τους χειρισμούς της χώρας μας. Πλέον δεν πρέπει να περιμένουμε μόνο από Δ.Ν.Τ. και Ε.Ε. να μας προσφέρουν τη λύση αλλά θα πρέπει να χαράξουμε εθνική στρατηγική για την πορεία εξόδου από το τέλμα. Οι επιλογές του Δ.Ν.Τ και της Ε.Ε. θα είναι σύμφωνες με τις δικές τους προτεραιότητες και ανάγκες, το ζήτημα είναι να αναζητήσουμε λύση σύμφωνα με τις εθνικές μας προτεραιότητες και ανάγκες.