"ΚΟΡΟΙΔΟ...ΜΟΥΣΟΛΙΝΙ" - "Η...ιστορία ενός τραγουδιού" - Περιοδολόγηση στο ρεμπέτικο Νο 2.-

Και στην κατοχή και στον εμφύλιο οι ρεμπέτες ήταν παρόντες. Με την κήρυξη του ελληνοιταλικού πολέμου άρχισε και η αντίσταση του Ελληνικού λαού. Με κάθε τρόπο. Όχι μόνο με τα όπλα αλλά και με ευθετότερα μέσα κάθε μορφής τέχνης,όπως η γελοιογραφία , η επιθεώρηση, το τραγούδι.Ακόμα και η καυστική σάτιρα. Επικρατούσε βέβαια τότε το ελαφρό τραγούδι (Βέμπο,Γούναρης κ.α).

      

Σκοπός η ενδυνάμωση ,η τόνωση του ηθικού και των πολεμιστών φαντάρων στο μέτωπο, αλλά και του κόσμου , του απλού λαϊκού στοιχείου που έμεινε πίσω στις πόλεις και την ύπαιθρο. 

     

Ο πολύς ο κόσμος "αναγνώριζε ", βέβαια ,κυρίως , τα ελαφρά τραγούδια ,αφού το μπουζούκι εξακολουθούσε να είναι ...περιφρονημένο, απαγορευμένο, υπό διωγμόν.

     

Αυτό όμως δεν εμπόδισε τους πατριώτες ρεμπετοπαίχτες να γράψουν - να συνθέσουν  όχι μόνο τραγούδια που εξεθείαζαν τα κατορθώματα και τον ηρωισμό των φαντάρων μας στο μέτωπο, αλλά και σατιρικά , σκωπτικά, περιπαιχτικά κυρίως ,που "πατούσαν" -τα περισσότερα -σε μελωδίες παλιότερες ,αλλά με στίχους καινούργιους , αλλαγμένους (Μεταξική λογοκρισία γαρ). Ενα τέτοιο τραγούδι είναι "Το όνειρο του Μουσσολίνι", πάνω στη μελωδία του γνωστού τότε "Ο Αντώνης ο Βαρκάρης ο σερέτης", με στιχάκια διαφορετικά βέβαια. Το Τραγούδι είναι του μεγάλου μαέστρου Σπύρου Περιστέρη. (Ο Περιστέρης είχε μάνα Ιταλίδα και πατέρα Σμυρνιό .Παρά όμως την ιταλική από μάνα καταγωγή του, έγραψε πληθώρα τραγουδιών ενάντια στους Ιταλούς).

  

Πάνω σε μουσικούς ρυθμούς της περίφημης "Βαρβάρας" του Τούντα,γράφτηκε για την εποχή και το περίφημο"Ακου Ντούτσε μου τα νέα".Από τα ωραιότερα σατιρικά και απόλυτα χρονογραφικό την εποχή της πείνας στην κατοχή είναι το τραγούδι του Δ.Γκόγκου (Μπαγιαντέρα) "Του Κυριάκου το...γαιδούρι".(Το τραγούδι μιλά για έναν γαιδαράκο που τον είχε κάποιος Κυριάκος σαν υποζύγιο, τον φόρτωνε φρούτα και λαχανίδες και γύριζε πουλώντας τα στις γειτονιές.Οπου ένα βράδυ στο σκοτάδι κάποιοι έσφαξαν το γαιδούρι , αντί για ...μοσχάρι (!) και βέβαια το έφαγαν για να κορέσουν την πείνα τους).Πασίγνωστος είναι και "Ο Σαλταδόρος" του Μιχάλη Γενίτσαρη.("...Θα σαλτάρω , θα σαλτάρω τη ρεζέρβα να τους πάρω.."). Αφορά την εποχή όπου με περίσσια τόλμη και ρίσκο ζωής νεαροί κυρίως έλληνες σαλτάριζαν-πηδούσαν πάνω στα γερμανικά  διερχόμενα καμιόνια και με εμφανή κίνδυνο της ζωής τους "κατέβαζαν"-άσρπαζαν τρόφιμα και άλλα είδη , ακόμα και... ρεζέρβες (λάστιχα αυτοκινήτου).

   

Πολλοί θα αναρωτηθούν σε εποχή πείνας και στέρησης τι τους χρειάζονταν η ρεζέρβα:.Απλά με το ...λάστιχο ,το καουτσούκ εφτιαχναν οι σκλαβωμένοι πατριώτες μας ,σόλες για τα παπούτσια!...

                             "ΚΟΡΟΙΔΟ ΜΟΥΣΟΛΙΝΙ".

                      "Το μακρύ ...ταξίδι ενός τραγουδιού"..

Ποιός , ακόμα και από τα μαθητικά μας χρόνια δεν έχει τραγουδήσει  σε επετειακές εκδηλώσεις για τη  28η  Οκτώβρη του 1940 το "Κορόιδο Μουσολίνι"; Πόσοι όμως γνωρίζουμε και ποιές λεπτομέρειες για την δημιουργία, την προέλευση, αλλά κυρίως την πορεία, την περιπλάνηση του συγκεκριμένου τραγουδιού;

 

Καθώς μουσικολόγοι και ερευνήτές αναφέρουν (Ν.Σαραντάκος κ.α),η ιστορία αρχίζει από την Ιταλία όπου το 1938 ο Ιταλός συνθέτης Ελντο Ντι Λατσάρο (1902-1968) γράφει σε λόγια του Κάρλο Μπρούνο ένα τραγούδι που παινεύει, εξυμνεί τα κάλλη μιάς ωραίας χωριατοπούλας από την ορεινή περιοχή των βουνών Αμπρούτσι, της Ρεντζινέλας. Ο τίτλος του είναι REGINELLA CAMPAGNOLA (η χωριατοπούλα Ρεντζινέλλα).

      

Το τραγούδι είναι σύμφωνο με τα φασιστικά πρότυπα .υμνώντας σκόπιμα την τότε τάχα αγνή ζωή της ιταλικής υπαίθρου,την...τάχα ευημερία των αγροτών και ανοιχτά προπαγανδιστικό για το φασιστικό καθεστώς.Πρώτος του ερμηνευτής δεν είναι άλλος από τον γνωστό Κάρλο Μπούτι που τραγούδησε και το FACCETTA NERA ,τον ύμνο των φασιστών.

     

Οι πρώτοι βασικοί στίχοι είναι οι παρακάτω:

1."All'alba quando spunta il sole         2.O Campagnola bella

    La nell' Abruzzo tutto d'or                  Tu sei la Reginella

    Le prosperose campagnolo                Negli occhi Tuoi sei il sole

    Discedono le valli in fior!                     C'e idedore delle vilole

                                                            Delle valli tutte in fior!

3.Se canti la tua voce                         4.Quand la festa del paciello

   e un armonia di pace                          con la sua costa se ne va

   che si diffende e dice:                         Trottere elando l' asimello

  "Se vuoi vivere felice                             La porta verso la citta.

    Deve vivere quassu"!.                          O campagnola bella!..".-

Το τραγούδι γίνεται μεγάλη επιτυχία και γρήγορα ξεπερνά τα όρια της Ιταλίας .Ερχεται και στην Ελλάδα που πρώτος το διασκευάζει ο Πωλ Μενεστρέλ,βάζοντας ελληνικούς στίχους στη μουσική του Ντι Λατσάρο και αναθέτει πρώτα στη νεαρή τότε μπριόζα Ρένα Βλαχοπουλου να τό τραγουδήσει, κάτι που δεν έγινε ποτέ. Τότε και το αναθέτει στον Φώτη Πολυμέρη με τίτλο "Μικρή Χωριατοπούλα" και τα εξής λόγια:

1.Με το χαμόγελο στα χείλη                2.Στα μάγουλά της η αυγούλα

   φέρνει την άνοιξη μεσ' στις καρδιές        Τριαντάφυλλου έβαλε ομορφιά

   και σαν τριαντάφυλλο τ' Απρίλη            και στην αθώα της καρδούλα

   σκορπάει γύρω ευωδιές.                      τα όνειρα εχτισαν φωλιά.

3.Σαν πάει με το γαιδουράκι                 4.Μικρή χωριατοπούλα

   τα φρούτα της στην αγορά,                   γλυκειά μελαχροινούλα,

   στο πέρασμά της με μεράκι                  δυό μάτια βελουδένια

   της λέν οι νέοι τρυφερά.                        δυό χειλάκια κερασένια,

                                                             να τι εχεις για προικιά!.

Με την κήρυξη του πολέμου στις 28 Οκτώβρη του 1940 ,το τραγούδι διασκευάζεται αλλη μιά φορά, αυτή που ξέρουμε όλοι μας, από τον νεαρό τότε κονφερανσιέ Γιώργο Οικονομίδη. Το ερμηνεύει ο Νίκος Γούναρης με συνοδεία χορωδίας και είναι το περίφημο γνωστό μας "Κορόιδο Μουσολίνι" (Ο κανονικός

τίτλος είναι :"Στη Ρώμη").

    

Στα 1939, το τραγούδι κυκλοφορεί διασκευασμένο σε όλη σχεδόν την Ευρώπη,

περνά στην Αμερική , ακόμα και στην Κίνα .

 

Ειδικώτερα κυκλοφορεί:

  

Στην Τσεχία σε δίσκο το 1939 με τίτλο "MODROOKA PANENKA" (Γαλανομάτα Κούκλα).Στη Γαλλία , από τον Τίνο Ρόσσι , τον "διασημότερο κορσικανό μετά τον Ναπολέοντα " ,όπως τον αποκαλούσαν. Στη Γερμανία το 1939 σε στίχους Klaus F.Richter με τίτλο "Am Aboent auf der Heide" (Βράδυα στο Λιβάδι) ,σε μορφή και ύφος βουκολικό.

 

Στη Γερμανία επίσης σε πολλές επανεκτελέσεις (Otto Steinzel,Energy Brothers) .

  

Στην Κίνα επίσης το συναντά κανείς σαν μουσική υπόκρουση σε μιά καντονέζικη ταινία . Η σύνθεση εχει . τίτλο "Το Τραγούδι της Κουζίνας"-

   

Ομως η περιπλάνησή του δεν σταματά εδώ. Νωρίτερα ,στις αρχές του 1940,η μουσική του Λάτσαρο έχει περάσει ακόμα κι' αυτόν τον Ατλαντικό .Το διασκευάζει σε αγγλικούς στίχους του Χάρολντ Αντερσον ο Γκλέν Μίλερ ,που είχε από τις μεγαλύτερες τζάζ μπάντες και το καθιερώνει ως το γνωστότατο τραγούδι του Τρυποκάρυδου (!) (WOODPECKER SOHG)..

Στην Ελλάδα η περιπλάνησή του συνεχίζεται με μιά ακόμα ελληνική διασκευή που έχει τίτλο "ΜΑΝΑΒΙΣΣΑ ΚΑΙ ΓΑΙΔΟΥΡΑΚΙ",του Σπύρου Περιστέρη, όπου με μεγάλο κέφι τραγουδούν ο ΜΑΡΚΟΣ ΒΑΜΒΑΚΑΡΗΣ και ο ΣΤΡΑΤΟΣ ΠΑΓΙΟΥΜΝΤΖΗΣ. Τα λόγια:

(Στράτος.Εεεεεεε...)                               (Στράτος Εμπρρ...)

1.Μιά νόστιμη χωριατοπούλα          2.Με το μικρό της γαιδουράκι

   με μαύρα μάτια σαν ελιές               γυρνά παντού και τραγουδά

   πρωί-πρωί με τη δροσούλα             εδώ το φίνο νεραντζάκι 

   πουλάει τα φρούτα στη γειτονιά.     Κυράδες πάρτε είναι διαλεχτά.

  (Στράτος .Εεεεεε...)                               (Στράτος.Εεεεεε...)

3.Είμαι μανάβισσα στην πέννα          4.Εχω καρπούζι όλο γλύκα

   με πρώτο πράμα τρανταχτό              κοντούλες φίνες πατρινές

   οτι γουστάρει στον καθένα                πάρτε ξυνόμηλα που βρήκα

   του το σερβίρω στο λεπτό.                να ξετρελλάνουν γέρους και γριές.

Υπάρχει όμως ακόμα μιά διασκευή -η τελευταία ρεμπέτικη.Κι' αυτή του Σπύρου Περιστέρη σε στίχους του Στράτου .με τίτλο "ΤΟ ΜΑΝΑΒΑΚΙ ΣΤΙΣ ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ".

 

Αυτή τη φορά τραγουδά ο Στράτος Παγιουμντζής μόνος του, όπου η μανάβισσα γίνεται μαναβάκι..Τα λόγια:

1,Σαν βγαίνω με το γαιδουράκι             2.Μιά ωραία μου ζητά σταφύλια

   και μεσ' στους δρόμους τραγουδώ.        ολόγλυκα μισή οκά 

   μου λένε οι δούλες -Μαναβάκι               της λέω:-Κι' απ' τα δυό σου χείλια

   κόπιασε λίγο κι' από δώ.                      εχω ακόμα πιό γλυκά.

3.Μιά άλλη αγγινάρα θέλει.                  4.-Μανάβη.Δυό γριές μου λένε :

   με φυλλαράκια τρυφερά                       -Κόκκινες έχεις πιπεριές;

   Της λέω- Εχω μη σε μέλλει                    -Είναι επικίνδυνες και καίνε 

   σαν την καρδούλα σου Κυρά.                  δεν κάνουνε για τις ...γριές!...

  

Το τραγούδι τραγούδησε πολλές φορές και η Σοφία Βέμπο.Υπάρχει επίσης στις ιστοσελίδες του Μουσικού Γυμνασίου Θεσσαλονίκης ηχογράφηση του τραγουδιού του Βασίλη Βέτσου, με την Μαριάνθη Βέτσου φωνή ,Πέτρο Βλάχο φωνή και μαντολίνο.