Η ΤΕΡΗΔΟΝΑ ΚΑΙ Η ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΓΛΥΚΩΝ

Τα γλυκά και οι τροφές – ποτά που περιέχουν ζάχαρη είναι  συχνά αγαπητή επιλογή και προτίμηση για τα παιδιά. 

Αρκετά σνακς, αναψυκτικά και άλλα τρόφιμα με ζάχαρη προτιμώνται συχνά από τα παιδιά λόγω  της ευχάριστης γεύσης, οσμής και της γενικότερης ωραίας εικόνας τους. Δυστυχώς όμως τα ίδια αυτά τρόφιμα πολλές φορές χρησιμοποιούνται και  από τους  γονείς  ως μέσο επιβράβευσης : « Εάν είσαι καλό παιδί θα σου πάρω σοκολάτα », υπόσχονται συχνά γονείς και άλλοι συγγενείς προκειμένου να καλοπιάσουν το παιδί.

Η προτίμηση στις γλυκές γεύσεις έχει την καταβολή της στην βρεφική ηλικία, την εποχή που τα βρέφη προσαρμόζονται στις νέες τροφές και προτιμούν τα γλυκά πολύ περισσότερο από τα ξινά ή τα αλμυρά. Το γεγονός αυτό ίσως οφείλεται στην φυσική τάση αυτοπροστασίας  του ανθρώπου από επικίνδυνες τοξικές ουσίες.

Σαν συνέπεια  της μη ελεγχόμενης κατανάλωσης γλυκών εμφανίζονται δύο σημαντικά προβλήματα στην παιδική ηλικία: η τερηδόνα των δοντιών και η παχυσαρκία.

Η τερηδόνα αποτελεί την πιο συχνή πάθηση των δοντιών και προκαλείται λόγω της εναπόθεσης ζάχαρης και της επακόλουθης ανάπτυξης μικροβίων (σακχαρομύκητες) στα δόντια η οποία και ενισχύεται με τον πλημμελή καθαρισμό τους και τις μη τακτικές επισκέψεις στον οδοντίατρο.

Η πρόληψη και αντιμετώπιση της τερηδόνας συνίσταται στην κατανάλωση σακχαρούχων τροφών ή ποτών με μέτρο  και κατά προτίμηση μετά τα κύρια γεύματα. Αμέσως μετά απαιτείται καλό πλύσιμο των δοντιών με οδοντόβουρτσα και χρήση νήματος. Η θεραπεία της τερηδόνας από τον οδοντίατρο οφείλει να γίνεται τακτικά όταν το πρόβλημα είναι σε πρώιμο στάδιο ώστε να είναι πιο εύκολη και ανώδυνη.

Η παιδική παχυσαρκία στην εποχή μας παρουσιάζει αυξητικές τάσεις και φθάνει παγκοσμίως στο 2,5%. Προκαλείται λόγω της υπερβολικής πρόσληψης θερμίδων και κεκορεσμένου λίπους από τις γλυκές τροφές. Με αυτόν τον τρόπο εναποτίθεται υψηλός αριθμός λιποκυττάρων στα παιδιά που είναι μόνιμος και μπορεί να οδηγήσει σε παχυσαρκία και στην ενήλικο ζωή. Επακόλουθα της παχυσαρκίας είναι η υπερλιπιδαιμία, ο Σ.Δ., η στεφανιαία νόσος, οι πνευμονοπάθειες, αρθρίτιδες και άλλα. Και ενώ η παχυσαρκία είναι ουσιαστικά πάθηση συχνά αντιμετωπίζεται ως αισθητικό πρόβλημα και μόνο.

Βέβαια στην πρόκληση παχυσαρκίας συνηγορούν και άλλα αίτια πέρα από την κατανάλωση γλυκών (κληρονομικότητα, ενδοκρινοπάθειες, π.χ.υποθυρεοειδισμός, υπερκατανάλωση τροφών με λίπη και αλάτι από φαστφουντάδικα). Ο σύγχρονος τρόπος ζωής κατά τον οποίο οι γονείς απουσιάζουν πολλές ώρες της ημέρας από το σπίτι λόγω της εργασίας τους ωθεί τα παιδιά σε κακές διατροφικές συνήθεις αφού δεν ελέγχονται από τους γονείς , συνήθως μάλιστα δεν τρώνε καν μαζί ενώ πολλοί γονείς δεν γνωρίζουν την υγιεινή μεσογειακή διατροφή για την οικογένεια τους. Ταυτοχρόνως παρατηρείται έλλειψη σωματικής άσκησης σε συνδυασμό με κατάχρηση τηλεόρασης και ηλεκτρονικού υπολογιστή.

Ο Παιδίατρος είναι ο ιατρός που οφείλει να ενημερώνει για την πρόληψη και αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας. Ρόλος του είναι ο τακτικός έλεγχος του δείκτη μάζας σώματος  ΒΜΙ (βάρος/ύψος2 ), η ενημέρωση για την μεσογειακή υγιεινή δίαιτα, η σύσταση για εργαστηριακό έλεγχο όπου απαιτείται( λιπίδια, σάκχαρο, θυρεοειδής), ενώ συγχρόνως οφείλει να ενθαρρύνει και να υποστηρίζει το παιδί χωρίς να ασκεί άγχος ή πίεση, ώστε αυτό  να βελτιώνεται και να ασκείται.

Είναι σημαντικό να επισημαίνεται από τον Παιδίατρο στο παιδί ότι είναι φυσιολογικό, ότι το επιπλέον βάρος του οφείλεται σε κακές διατροφικές συνήθειες που δύνανται να αλλάξουν αρκεί να αποδεχτεί τον εαυτό του και να σταθεί καλά ψυχολογικά ώστε να βελτιωθεί και η αισθητική του εικόνα αλλά προπάντων η υγεία του. Η κατανάλωση των γλυκών δεν πρέπει να απαγορευτεί γιατί η απαγόρευση επιφέρει αντίθετα αποτελέσματα, απλώς το παιδί θα  μάθει να λαμβάνει γλυκά με μέτρο και μετά τα κύρια γεύματα. Επιπλέον οι γονείς θα πρέπει να δίνουν το καλό παράδειγμα, να διατρέφονται υγιεινά, να ασκούνται έστω και με απλούς τρόπους και να τρώνε μαζί με τα παιδιά τους χωρίς να τα αγχώνουν.

Τελειώνοντας, και επειδή είμαστε ότι τρώμε, από την παιδική ηλικία βάζουμε τα θεμέλια της σωστής διατροφής και γενικότερα ενός υγιεινού τρόπου ζωής τον οποίο και θα ακολουθήσουμε και ως ενήλικες. Άλλωστε ο   « γλυκός πειρασμός» ενώ  με μέτρο προκαλεί ευχαρίστηση, η υπερβολή του είναι επιβλαβής.